Projektowanie systemu dystrybucji powietrza w wentylacji – nawiewniki

Rozdział powietrza w pomieszczeniu jest jednym z najważniejszych elementów systemu wentylacji, wpływającym na komfort użytkowników budynku i ich ocenę działania tego systemu. Nawet przy najlepszych procesach uzdatniania powietrza niewłaściwy dobór nawiewników może powodować dyskomfort u osób przebywających w pomieszczeniu, przez co w ich opinii instalacja będzie odbierana jako źle działająca.


Najważniejszym elementem kształtującym rozdział powietrza w pomieszczeniu są strugi nawiewane, które z kolei mogą być kształtowane poprzez dobór odpowiednich nawiewników. Bogaty wybór tych urządzeń na rynku daje projektantowi duże możliwości w wyborze właściwego rozwiązania i zaprojektowania systemu wentylacji do prawie każdego pomieszczenia.

Wymagania dotyczące środowiska wewnętrznego
Wymagania stawiane parametrom środowiska wewnętrznego wynikają przede wszystkim z odczuć ludzi przebywających w pomieszczeniu. Zbyt duża prędkość przepływającego powietrza, zbyt niska temperatura czy brak wystarczającej wymiany powietrza
w części pomieszczenia mogą powodować dyskomfort osób korzystających z wentylacji.

Przy sporzÄ…dzaniu bilansu powietrza dla pomieszczeÅ„ czy bilansu cieplno-wilgotnoÅ›ciowego, pomieszczenie traktowane jest jak punkt, z zaÅ‚ożeniem że parametry powietrza wewnÄ…trz sÄ… wszÄ™dzie takie same. Normy oraz rozporzÄ…dzenia [N1, N2] okreÅ›lajÄ… wymagany caÅ‚kowity strumieÅ„ powietrza, Å›redniÄ… temperaturÄ™ w pomieszczeniu itp. Jednak w praktyce może siÄ™ zdarzyć, że parametry te nie sÄ… zachowane w jakiejÅ› części pomieszczenia – zimna struga nawiewana wpada do strefy przebywania ludzi lub do niektórych obszarów dociera zbyt maÅ‚o powietrza. Szczegółowe wymagania dotyczÄ…ce parametrów Å›rodowiska wewnÄ™trznego okreÅ›lajÄ… normy PN-EN 15251:2012 oraz PN-EN ISO 7730:2006 [N3, N4]. DefiniujÄ… one trzy klasy pomieszczeÅ„ ze wzglÄ™du na poziom jakoÅ›ci Å›rodowiska wewnÄ™trznego – od A (najwyższej) do C (najniższej). Najważniejsze parametry istotne przy doborze nawiewników zestawiono w tabeli 1. SÄ… to:
■ maksymalna prÄ™dkość powietrza w strefie przebywania ludzi
■ wskaźnik PMV [N4], podajÄ…cy przewidywany procent osób niezadowolonych z warunków termicznych w pomieszczeniu; zależy on od izolacyjnoÅ›ci odzieży i aktywnoÅ›ci osób, lokalnych parametrów powietrza – prÄ™dkoÅ›ci, temperatury i turbulencji oraz temperatury promieniowania
■ wskaźnik ryzyka przeciÄ…gu DR [N4], wskazujÄ…cy procent osób odczuwajÄ…cych przeciÄ…g; zależy od prÄ™dkoÅ›ci powietrza, jego temperatury i turbulencji.

Piotr Koper, Projektowanie systemu dystrybucji powietrza w wentylacji – nawiewniki, Przewodnik Projektanta

Metody doboru nawiewników
W większości typowych pomieszczeń, takich jak obiekty biurowe czy mieszkalne, dobór nawiewników przeprowadza się na podstawie danych z katalogów producenta. Proponują oni własne metody pozwalające ocenić kształt formowanej przez nawiewnik strugi. W niektórych przypadkach dostępne są nawet programy komputerowe upraszczające obliczenia. Dużą zaletą tej metody jest fakt, że odnosi się ona do parametrów konkretnego modelu nawiewnika, co jest szczególnie ważne np. przy obliczeniach akustycznych. Jednak wadą tej metody jest to, że może ona nie nadawać się do niektórych nietypowych przypadków, np. pomieszczenia z wyjątkowym kształtem sufitu lub takiego, w którym można prowadzić kanały wentylacyjne jedynie w ograniczonym obszarze.

W przypadku nietypowych pomieszczeÅ„ zastosować można metody prognozowania przepÅ‚ywu powietrza – modelowanie fizykalne lub symulacje CFD. Modelowane fizykalne polega na budowie pomniejszonego modelu obiektu, w którym nawiewa siÄ™ powietrze tak jak w rzeczywistym pomieszczeniu. Parametry typu prÄ™dkość powietrza czy temperatura sÄ… mierzone w różnych punktach modelu i przeliczane na wymiary rzeczywistego obiektu. Symulacje CFD polegajÄ… na obliczeniach komputerowych rozkÅ‚adów np. prÄ™dkoÅ›ci czy temperatury powietrza. Obie te metody sÄ… jednak czasochÅ‚onne i drogie, wymagajÄ… też specjalistycznego sprzÄ™tu. W praktyce sÄ… one stosowane głównie przy projektowaniu dużych i reprezentacyjnych obiektów jak np. stadiony czy w zastosowaniach specjalistycznych jak np. przy projektowaniu wentylacji kabiny samolotu. W praktyce inżynierskiej w przypadku nietypowego pomieszczenia, w którym nie da siÄ™ dobrać nawiewników w oparciu o karty katalogowe i programy, można poprosić o pomoc przedstawiciela producenta urzÄ…dzeÅ„.

 

Piotr Koper, Projektowanie systemu dystrybucji powietrza w wentylacji – nawiewniki, Przewodnik Projektanta Piotr Koper, Projektowanie systemu dystrybucji powietrza w wentylacji – nawiewniki, Przewodnik Projektanta
Rys. 1. Symulacja numeryczna wypływu powietrza z anemostatu (fot. 1a, c): a) wektorowy rozkład prędkości w pobliżu nawiewnika, b) rozkład prędkości na płaszczyźnie przecinającej dwa anemostaty umieszczone w pomieszczeniu. Odchylenie środkowej strugi spowodowane jest lokalizacją otworu wywiewnego po prawej stronie pomieszczenia. Rys. 3. Struga nawiewana z kratki w zależności od kąta ustawienia łopatek. Wymiarykratki to 225x125 mm, prędkość nawiewu 2 m/s.



Przegląd typowych konstrukcji nawiewników
Anemostaty
Anemostaty (fot. 1.) należą do najpopularniejszych typów nawiewników. Zazwyczaj montowane sÄ… na suficie, chociaż można też spotkać wersje do montażu na Å›cianie. CharakterystycznÄ… cechÄ… anemostatu jest kierunek nawiewania powietrza – Å‚opatki nawiewnika uksztaÅ‚towane sÄ… w taki sposób, aby powietrze przemieszczaÅ‚o siÄ™ wzdÅ‚uż powierzchni, na której nawiewnik jest zamontowany. DziÄ™ki wykorzystaniu efektu Coandy, czyli „przyklejania siÄ™” do przegrody strugi pÅ‚ynÄ…cej wzdÅ‚uż niej, powietrze może przemieszczać siÄ™ np. przy suficie na duże odlegÅ‚oÅ›ci (rys. 1). Ma to szczególne znaczenie przy nawiewie zimnego powietrza przez nawiewniki sufitowe – naturalnie powietrze to, na skutek siÅ‚ wyporu, przemieszczaÅ‚oby siÄ™ w dół stwarzajÄ…c ryzyko wystÄ…pienia przeciÄ…gu w strefie przebywania ludzi. Jednak dziÄ™ki zastosowaniu anemostatów struga rozszerza siÄ™ i zwalnia pod sufitem, zanim dotrze do dolnych rejonów pomieszczenia.

Piotr Koper, Projektowanie systemu dystrybucji powietrza w wentylacji – nawiewniki, Przewodnik Projektanta Piotr Koper, Projektowanie systemu dystrybucji powietrza w wentylacji – nawiewniki, Przewodnik Projektanta
Fot. 1. Anemostaty: a) widok z góry, b) anemostat prostokątny ze skrzynką rozprężną [1],c) anemostat okrągły zamontowany na suficie, d) przykład zastosowania [2] Fot. 2. Nawiewniki generujące strugę podobną do anemostatu: a) zawory wentylacyjne, b) nawiewnik talerzowy [3], c) nawiewnik szczelinowy ze skrzynką rozprężną [4]


Anemostaty mogą mieć różne kształty: kwadratowe, okrągłe lub prostokątne. Występują konstrukcje nawiewające powietrze we wszystkich kierunkach lub tylko w wybranych. W sprzedaży dostępne są również inne typy nawiewników różniące się konstrukcją od typowego anemostatu, wytwarzające podobną strugę. Do najpopularniejszych należą:
■ zawory wentylacyjne, zwane także czÄ™sto anemostatami (fot. 2a) – zazwyczaj przystosowane sÄ… one do nawiewu mniejszych iloÅ›ci powietrza, przez co znajdujÄ… zastosowanie w niewielkich pomieszczeniach i w budownictwie mieszkaniowym; nawiewniki te majÄ… możliwość regulacji wielkoÅ›ci szczeliny poprzez obrót wewnÄ™trznej części, skÄ…d pochodzi ich nazwa; w maÅ‚ych instalacjach umożliwia to regulacjÄ™ hydraulicznÄ…, chociaż trzeba tu zwrócić uwagÄ™ na generowany haÅ‚as – jeżeli nawiewnik musi zdÅ‚awić dużą różnicÄ™ ciÅ›nieÅ„ może generować szum; istniejÄ… zawory wentylacyjne przeciwpożarowe, dziaÅ‚ajÄ…ce jak poÅ‚Ä…czenie nawiewnika i klapy pożarowej
■ nawiewniki talerzowe (fot. 2b) – generujÄ… strugÄ™ podobnÄ… do anemostatu, ale różniÄ… siÄ™ budowÄ… – część kierujÄ…ca przepÅ‚yw powietrza ma formÄ™ pÅ‚yty wystajÄ…cej poniżej pÅ‚aszczyzny sufitu
■ sufitowe nawiewniki szczelinowe (fot. 2c) – wiÄ™kszość typów tych nawiewników wytwarza strugÄ™ równolegÅ‚Ä… do sufitu; struga ta może być skierowana w jednym albo dwóch kierunkach; dużą zaletÄ… nawiewników tego typu jest ich wyglÄ…d – dziÄ™ki niewielkiej szerokoÅ›ci sÄ… mniej widoczne niż tradycyjne anemostaty.

NajwiÄ™kszÄ… zaletÄ… anemostatów jest możliwość nawiewu dużych strumieni powietrza o temperaturze niższej niż temperatura w pomieszczeniu bez wywoÅ‚ania dyskomfortu cieplnego u ludzi. WedÅ‚ug danych literaturowych [7] nawiewniki te można stosować dla strumieni powietrza wynoszÄ…cych od 0,008 do 0,016 m3/h na m2 podÅ‚ogi. WadÄ… anemostatów jest natomiast konieczność umieszczenia skrzynki rozprężnej lub prostego odcinka kanaÅ‚u doprowadzajÄ…cego powietrze nad nawiewnikiem, co ogranicza jego zastosowanie do pomieszczeÅ„ wysokich lub posiadajÄ…cych sufit podwieszany. Nawiewnik ten może też nie sprawdzać siÄ™ przy nawiewie powietrza ciepÅ‚ego – istnieje prawdopodobieÅ„stwo wystÄ…pienia przypadku, że jeżeli nawiewnik dobrany jest na parametry powietrza zimnego w lecie, prÄ™dkość wypÅ‚ywu bÄ™dzie zbyt niska i w zimie ciepÅ‚e powietrze bÄ™dzie pozostawać w górnej części pomieszczenia. Aby przeciwdziaÅ‚ać temu zjawisku można zastosować nawiewnik z ruchomymi kierownicami [4].

 

Piotr Koper, Projektowanie systemu dystrybucji powietrza w wentylacji – nawiewniki, Przewodnik Projektanta

Fot. 3. Nawiewniki wirowe: a) z nieruchomymi Å‚opatkami,
b) z ruchomymi Å‚opatkami

Nawiewniki wirowe
Nawiewniki wirowe (fot. 3) montuje siÄ™ głównie na suficie, chociaż istniejÄ… też konstrukcje przystosowane do montażu bezpoÅ›rednio w strefie przebywania ludzi – nawiewniki podÅ‚ogowe oraz montowane w stopniach auli [1]. CharakterystycznÄ… cechÄ… tego nawiewnika jest zawirowywanie strugi nawiewanej do pomieszczenia. ZwiÄ™ksza to indukcjÄ™ powietrza, czyli mieszanie siÄ™ powietrza w pomieszczeniu z nawiewanym. DziÄ™ki temu nawiewnik wirowy umożliwia nawiewanie dużych iloÅ›ci powietrza – nawet do 0,03 m3/h na m2 podÅ‚ogi [7]. W zależnoÅ›ci od ustawienia Å‚opatek struga może być, podobnie jak w anemostacie, skierowana wzdÅ‚uż sufitu lub opadać w stronÄ™ strefy przebywania ludzi (rys. 2).

 

Piotr Koper, Projektowanie systemu dystrybucji powietrza w wentylacji – nawiewniki, Przewodnik Projektanta

Rys. 2. Symulacja numeryczna wypływu powietrza z nawiewnika wirowego z ruchomymi łopatkami:
a) struga przylegajÄ…ca do sufitu (jak z anemostatu),
b) struga zawirowana, c) strugi opadające bezpośrednio do strefy przebywania ludzi

Nawiewniki te są szeroko stosowane, a ich główną zaletą jest możliwość nawiewania powietrza o temperaturze znacznie różniącej się od temperatury w pomieszczeniu. W sprzedaży dostępne są nawiewniki wirowe z ruchomymi kierownicami (fot. 3a). Po podłączeniu siłownika możliwe jest sterowanie kierunkiem nawiewu powietrza. Umożliwia to nakierowanie zimnego powietrza do górnych, a ciepłego do dolnych rejonów pomieszczenia, aby przeciwdziałać siłom wyporu cieplnego. Dostępne są także nawiewniki z siłownikiem woskowym, w którym czynnik rozszerza się pod wpływem ciepła nawiewanego powietrza zmieniając kąt wypływu strugi [5]. Podobnie jak anemostaty, również nawiewniki wirowe wymagają zastosowania skrzynki rozprężnej lub prostego odcinka kanału przed nawiewnikiem, przez co najlepiej nadają się do pomieszczeń wysokich lub z sufitem podwieszanym.

 

Piotr Koper, Projektowanie systemu dystrybucji powietrza w wentylacji – nawiewniki, Przewodnik Projektanta Piotr Koper, Projektowanie systemu dystrybucji powietrza w wentylacji – nawiewniki, Przewodnik Projektanta
Fot. 4. Kratka wentylacyjna do montażu na przewodzie
okrągłym, z przepustnicą i ruchomymi kierownicami
Fot. 5. Dysza dalekiego zasiÄ™gu – zamontowana na przewodzie
oraz sam nawiewnik



Kratki wentylacyjne
Kratki wentylacyjne są jednymi z najprostszych typów nawiewników. W najbardziej podstawowej wersji kratka wentylacyjna jest to otwór w przewodzie wentylacyjnym zabezpieczony siatką lub lamelami. Spotykane są też bardziej skomplikowane konstrukcje, wyposażone w ruchome kierownice i przepustnice regulacyjne (fot. 4).

Kratki generujÄ… strugÄ™ zbliżonÄ… do strugi osiowo-symetrycznej. Jeżeli może ona rozprzestrzeniać siÄ™ swobodnie, przyjmuje ksztaÅ‚t przypominajÄ…cy stożek z nawiewnikiem na wierzchoÅ‚ku. W zależnoÅ›ci od kÄ…ta ustawienia Å‚opatek, kÄ…t rozwarcia strugi i jej zasiÄ™g może być różny (rys. 3). Na ksztaÅ‚t strugi majÄ… też wpÅ‚yw wypór cieplny oraz oddziaÅ‚ywanie przegród. Jeżeli powietrze nawiewane jest zimniejsze niż w pomieszczeniu, struga bÄ™dzie opadać w dół, natomiast jeżeli jest cieplejsze bÄ™dzie unosić siÄ™ do góry. Jeżeli kratki umieszczone sÄ… w Å›cianie lub przewodzie blisko sufitu, to struga „przyklei siÄ™” do sufitu co zwiÄ™kszy jej zasiÄ™g. Ze wzglÄ™du na tak dużą ilość czynników wpÅ‚ywajÄ…cych na ksztaÅ‚t strugi nawiewanej, obliczenia parametrów powietrza w strefie przebywania ludzi za pomocÄ… nomogramów [1] bÄ™dÄ… czasochÅ‚onne – można je sobie częściowo uÅ‚atwić korzystajÄ…c z programu komputerowego [1, 4].

Kratki wentylacyjne sÄ… jednymi z najbardziej uniwersalnych typów nawiewników. DziÄ™ki możliwoÅ›ci montażu ich na przewodzie, część instalacji umieszczona w pomieszczeniu może być bardzo prosta – skÅ‚adać siÄ™ bÄ™dzie jedynie z przewodu z zamontowanymi na nim kratkami. RozwiÄ…zanie to jest mniej estetyczne niż np. nawiewniki zamontowane w pÅ‚aszczyźnie sufitu, ale nadaje siÄ™ do pomieszczeÅ„ gospodarczych, przemysÅ‚owych lub o industrialnym wystroju. Instalacja taka wymaga też mniejszej iloÅ›ci miejsca – sprawdza siÄ™, gdy przewody wentylacyjne mogÄ… znajdować siÄ™ jedynie we fragmencie pomieszczenia. Możliwe jest nawet wyprowadzenie poza pomieszczenie caÅ‚ej instalacji z wyjÄ…tkiem samych kratek, jeżeli za Å›cianÄ… jest np. korytarz z sufitem podwieszanym lub pomieszczenie gospodarcze. WadÄ… kratek wentylacyjnych jest mniejszy dopuszczalny strumieÅ„ powietrza – od 0,0025 do 0,006 m3/h na m2 podÅ‚ogi [7] oraz mniejsza różnica temperatur miÄ™dzy powietrzem nawiewanym a pomieszczeniem niż dla wczeÅ›niej omawianych nawiewników. Wynika to z faktu, że struga przed dotarciem do strefy przebywania ma mniej miejsca na rozszerzenie siÄ™ i wyhamowanie. W wiÄ™kszoÅ›ci przypadków pomocne może być jednak odpowiednie ustawienie kierownic powietrza i wykorzystanie efektu „przyklejania siÄ™” strugi do sufitu.

Piotr Koper, Projektowanie systemu dystrybucji powietrza w wentylacji – nawiewniki, Przewodnik Projektanta

Rys. 4. Symulacja rozkładu prędkości przepływu powietrza w auli z nawiewem przez
umieszczone z przodu dysze dalekiego zasięgu. Można zauważyć efekt Coandy,
czyli „przyklejanie siÄ™” strugi do sufitu, wzdÅ‚uż którego jest nawiewana.



Dysze dalekiego zasięgu
Dysze dalekiego zasiÄ™gu (fot. 5) generujÄ…, podobnie jak kratki, strugÄ™ o ksztaÅ‚cie zbliżonym do stożka, jednak rozszerza siÄ™ ona znacznie wolniej. Jak wskazuje ich nazwa, nawiewniki te przeznaczone sÄ… do dostarczania powietrza na duże odlegÅ‚oÅ›ci. ZnajdujÄ… one zastosowanie głównie w obiektach o dużej kubaturze – w halach centrów handlowych, aulach czy na lotniskach. Podobnie jak w przypadku kratek wentylacyjnych, także struga nawiewana z dyszy jest podatna na wypór cieplny oraz oddziaÅ‚ywanie przegrody, wzdÅ‚uż której siÄ™ przemieszcza (rys. 4). WiÄ™kszość nawiewników tego typu ma możliwość zmiany kÄ…ta ustawienia zarówno w pionie, jak i w poziomie. Zmiana kÄ…ta nawiewu w pionie pozwala skompensować uginanie siÄ™ strugi w górÄ™ lub w dół pod wpÅ‚ywem różnicy temperatur. IstniejÄ… dysze wyposażone w elektryczny lub termostatyczny [5] siÅ‚ownik umożliwiajÄ…cy zmianÄ™ kÄ…ta nawiewu w zależnoÅ›ci od temperatury powietrza, dziÄ™ki czemu w różnych okresach roku powietrze zawiewane może być zimniejsze lub cieplejsze niż w pomieszczeniu.

 

 

Piotr Koper, Projektowanie systemu dystrybucji powietrza w wentylacji – nawiewniki, Przewodnik Projektanta Piotr Koper, Projektowanie systemu dystrybucji powietrza w wentylacji – nawiewniki, Przewodnik Projektanta
Fot. 6. Nawiewniki wyporowe: a) narożny [4], b) ścienny [4],
c) przemysłowy do podwieszenia pod sufitem [6]
Rys. 5. Przepływ powietrza przy wentylacji wyporowej
ze źródłem ciepła, w płaszczyźnie symetrii nawiewnika.
Nawiewnik oznaczony jest czerwonÄ… liniÄ… po lewej stronie.



Nawiewniki wyporowe
Nawiewniki wyporowe (fot. 6) charakteryzują się dużą powierzchnią nawiewania powietrza, najczęściej przez płytę perforowaną. Celem jest osiągnięcie jak najmniejszego stopnia turbulencji i prędkości wypływu, aby struga nawiewana nie zaburzała naturalnego przepływu powietrza w pomieszczeniu.

Wentylacja wyporowa (rys. 5) zwana „źródÅ‚owÄ…” (w odróżnieniu od tzw. tÅ‚oka powietrznego) dziaÅ‚a na zasadzie wyporu cieplnego – nawiewane chÅ‚odne i czyste powietrze gromadzi siÄ™ przy podÅ‚odze pomieszczenia. Kiedy napotka na źródÅ‚a ciepÅ‚a (bÄ™dÄ…ce też najczęściej źródÅ‚ami zanieczyszczeÅ„, np. ludzie), ogrzewa siÄ™ i unosi ku górze, gdzie jest usuwane przez wywiewnik. DziÄ™ki temu w pomieszczeniu formujÄ… siÄ™ dwie strefy – dolna, chÅ‚odna i czysta oraz górna, ciepÅ‚a i zanieczyszczona. Należy tak dobrać strumieÅ„ powietrza nawiewanego, aby granica miÄ™dzy nimi leżaÅ‚a powyżej strefy przebywania ludzi.

Ze względu na konieczność utrzymania niskiej prędkości nawiewu, nawiewniki wyporowe charakteryzują się zazwyczaj dużymi rozmiarami. Spotykane są konstrukcje montowane w dolnej części pomieszczenia w ścianie (fot. 6b), narożne (fot. 6a), a nawet jako wolnostojące kolumny. Do zastosowań przemysłowych mogą być wykorzystane nawiewniki wyporowe do zawieszenia pod sufitem (fot. 6b). Generują one strugę, która dzięki niskiej temperaturze swobodnie opada do strefy przebywania ludzi. Występują również nawiewniki tego typu z przepustnicą zmieniającą sposób wypływu, umożliwiające nawiew, także ciepłego powietrza [1]. Po zmianie nastawy nawiewnik kieruje powietrze w dół z większą prędkością, pozwalającą przezwyciężyć siły wyporu unoszące ciepłe powietrze ku górze.

Wentylacja wyporowa sprawdza siÄ™ w przypadku pomieszczeÅ„, w których wystÄ™pujÄ… duże zyski ciepÅ‚a i nawet w zimie wymagane jest nawiewanie chÅ‚odniejszego powietrza. Pozwala ona na lepsze usuwanie zanieczyszczeÅ„ ze strefy przebywania niż wentylacja mieszajÄ…ca. Jej wadÄ… sÄ… natomiast duże wymiary urzÄ…dzeÅ„ oraz niewielkie dopuszczalne strumienie powietrza – od 0,001 do 0,004 m3/h na m2 podÅ‚ogi.

dr inż. Piotr Koper
Politechnika ÅšlÄ…ska

Normy i rozporzÄ…dzenia
N1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 14 listopada 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
N2. PN-B-03421:1978 Wentylacja i klimatyzacja – Parametry obliczeniowe powietrza wewnÄ™trznego w pomieszczeniach przeznaczonych do staÅ‚ego przebywania ludzi.
N3. PN-EN 15251:2012 Parametry wejściowe środowiska wewnętrznego dotyczące projektowania i oceny charakterystyki energetycznej budynków, obejmujące jakość powietrza wewnętrznego, środowisko cieplne, oświetlenie i akustykę.
N4. PN-EN ISO 7730:2006 Ergonomia Å›rodowiska termicznego – Analityczne wyznaczanie i interpretacja komfortu termicznego z zastosowaniem obliczania wskaźników PMV i PPD oraz kryteriów miejscowego komfortu termicznego.

Literatura
1. www.trox.pl
2. loximide.pl
3. www.alnor.com.pl
4. www.swegon.com
5. www.smay.pl
6. www.saw-pol.com
7. Pełech A., Wentylacja i klimatyzacja, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2011.

Â